Κυριακή 11 Ιουλίου 2010

Frontex & σύνορα : συρίκνωση δικαιωμάτων μετακίνησης και ασύλου

Οι συμφωνίες επανεισδοχής μεταναστών που υπέγραψε ο Ιταλός πρωθυπουργός με χώρες της Β. Αφρικής, οι συμφωνίες Ερντογάν – Παπανδρέου και η έλευση της Frontex με την ίδρυση γραφείων στον Πειραιά, θέτουν νέα δεδομένα στην λογική της πολιτικής των «γκρίζων ζωνών» και της «Ευρώπης – φρούριο». Επίσης νέα δεδομένα και άνοιγμα οδού διακίνησης από τα βόρεια σύνορα, μοιάζει να βάζουν οι φήμες για επικείμενη συμφωνία Αθήνας-Σκοπίων για την ονομασία της γειτονικής χώρας. Μετά τη διάλυση του καταυλισμού προσφύγων της Πάτρας και την προσπάθεια του ΟΣΕ να εκποιήσει μέρος της περιουσίας του, μεταξύ της οποίας και παλιά βαγόνια που έχουν καταφύγει κυρίως Σομαλοί πρόσφυγες, η Θεσπρωτία στη μεθόριο με Αλβανία και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, παραμένει βασική επιλογή εξόδου των μεταναστών από τη χώρα μας προς την δύση.
Η αλβανική αστυνομία και η Frontex (υπηρεσία της ΕΕ για επιχειρησιακή συνεργασία στην διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης), έχουν υπογράψει από τις 19/2/2010 στα Τίρανα συμφωνία συνεργασίας, που προβλέπει τη διαφύλαξη των συνόρων των χωρών της ΕΕ (δηλ. Ελλάδας-Ιταλίας) με την Αλβανία για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην πάταξη του διασυνοριακού εγκλήματος και της παράνομης μετανάστευσης. Στόχος της συμφωνίας, σύμφωνα με Αλβανούς αξιωματούχους, είναι και η ανταλλαγή πληροφοριών και η παροχή βοήθειας σε προγράμματα μετεκπαίδευσης για την επαγγελματική κατάρτιση Αλβανών αστυνομικών. Βέβαια ο ρόλος της Frontex παραμένει ακόμα αδιευκρίνιστος (από πού αλήθεια ελέγχεται ;) και όπως αναφέρουν αναφορές ΜΚΟ, (όπως της Ελλ. Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου) κρατικών υπηρεσιών και αντιρατσιστικών οργανώσεων από τον Έβρο, δεν υπάρχει συντονισμός και συνεργασία ουσίας με τις ελληνικές αρχές, με αποτέλεσμα περιορισμό της αποτελεσματικότητάς της.
Τα τελευταία χρόνια μια κατάσταση, η οποία δείχνει να έχει εξελιχθεί σε σοβαρή ανθρωπιστική κρίση, έχει δημιουργηθεί στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Στην περιοχή έχουν δημιουργηθεί αυτοσχέδιοι καταυλισμοί προσφύγων και μεταναστών στους ελαιώνες και στα αλσύλλια κοντά στο λιμάνι. Οι πρόχειροι αυτοί καταυλισμοί, είναι απλώς στρώματα στο χώμα προστατευμένα καμιά φορά με χοντρό νάυλον όπου οι άνθρωποι κοιμούνται στο ύπαιθρο. Αυτή τη στιγμή τα άτομα που ζουν στο καταυλισμό είναι περίπου 400, κυρίως νέοι άντρες 18-20 χρονών καθώς και ανήλικοι, από χώρες όπως η Σομαλία, το Σουδάν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και την Παλαιστίνη. Οι Σομαλοί και Σουδανοί, δέχονται ιδιαίτερο ρατσισμό λόγω του χρώματος του δέρματός τους. Το βασικό τους πρόβλημα είναι ότι είναι υποσιτισμένοι και αρκετοί τραυματισμένοι από πτώσεις στην προσπάθεια τους να επιβιβαστούν σε νταλίκες που πάνε Ιταλία. Οι περισσότεροι υποφέρουν από μολυσματικές δερματοπάθειες λόγω της αδυναμίας τους να πλύνουν τα ρούχα τους, αλλά και από πνευμονοπάθειες λόγω της παραμονής τους για μεγάλο διάστημα στο ύπαιθρο. Το χειμώνα τα πράγματα είναι χειρότερα καθώς υπάρχουν άτομα με σοβαρά κρυοπαγήματα .
Μετά την συνολική επίθεση και στην ουσία διάλυση, όλου του πυλώνα του κράτους πρόνοιας, τα κοινωνικά, ατομικά και πολιτικά δικαιώματα όλων μας και ιδίως των ευπαθών ομάδων βρίσκονται σε κίνδυνο. Σε μια εποχή πτώσης αξιών οφείλουμε να αντισταθούμε και στις προτεινόμενες πολιτικές περιστολής και καταστολής να προτείνουμε πολιτικές ενδυνάμωσης και ένταξης των ευπαθών ομάδων. Σε αυτή τη λογική κινείται η προσπάθεια της ομάδας μας, που ανά 15-20 μέρες επισκέπτεται τους μετανάστες κοντά στους καταυλισμούς τους και τους μοιράζει τρόφιμα, ρούχα και φάρμακα λειτουργώντας παράλληλα αυτοσχέδιο υπαίθριο ιατρείο με προσφορές από αλληλέγγυες συλλογικότητες ή άτομα.
Εκτός, όμως, από τους καταυλισμούς πληγή αποτελούν και τα κρατητήρια της Ηγουμενίτσας, όπου σε χώρο για 30 άτομα κρατούνται μέχρι και 80, ανάμεσα τους και γυναικόπαιδα. Ακόμα και εκεί υπάρχουν προβλήματα υποσιτισμού καθώς τα 5,65 ευρώ που προβλέπονται για την σίτιση των κρατουμένων φτάνουν μόνο για ένα υποτυπώδες γεύμα την ημέρα.. Η μοναδική πρόνοια που λαμβάνουν οι κρατούμενοι είναι από συσσίτια που οργανώνει ο παπά-Θεόδωρος με τα λιγοστά χρήματα που έχει η εκκλησία του. Βεβαίως οι κρατούμενοι είναι συνήθως πρόσφυγες που οι διεθνείς συνθήκες χαρακτηρίζουν «μη απελάσιμους». Πολλές ΜΚΟ αναφέρουν ότι η πρακτική κράτησης ατόμων που δεν είναι δυνατό να απελαθούν δεν βρίσκει έρεισμα στο νόμο. Ειδικότερα το ΕΣΠ: "Στις περιπτώσεις που η απέλαση είναι ανέφικτη λόγω αντικειμενικών συνθηκών και αυτό είναι γνωστό εκ των προτέρων (π.χ. απουσία διπλωματικής αντιπροσωπείας της Σομαλίας και εμπόλεμη κατάσταση), η κράτηση δεν έχει ούτε νόημα, ούτε έρεισμα στο νόμο. Είναι απλώς τιμωρητική ή εντάσσεται σε μια αντίληψη γενικής αποτρεπτικής πολιτικής, χωρίς όμως σχετική πρόβλεψη ή δικαιολόγηση στο νόμο. Για τους λόγους αυτούς και οι επιχειρήσεις εκκένωσης κτιρίων και μαζικών συλλήψεων είναι αμφιβόλου νομιμότητας". Παρ’ όλα αυτά η αστυνομία και το λιμενικό με την πίεση και των τοπικών αρχών τους κρατούν για κάποιο διάστημα και μετά τους μεταφέρουν κοντά στα σύνορα, όπου συχνά τους ελευθερώνουν μια και δεν μπορούν να τους απελάσουν.
Ποια είναι όμως η πρόνοια από τους θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης; Η νομαρχία Θεσπρωτίας και ο δήμος Ηγουμενίτσας, δεν έχουν λάβει καμιά δράση για την προστασία των μεταναστών ούτε λειτουργούν κάποιο πρόγραμμα σίτισης τους, γιατί επικρατεί η αντίληψη ότι εάν δοθεί βοήθεια σε αυτούς τους ανθρώπους, τότε θα έρθουν και άλλοι και το πρόβλημα θα γίνει εντονότερο. Άλλοι τοπικοί φορείς και ο Ερυθρός Σταυρός που διαθέτει κτίριο στην περιοχή του λιμανιού, επίσης δεν ασχολούνται, γιατί δεν θέλουν να νομιμοποιήσουν το πρόβλημα. Τους βλέπουν σαν αγρίμια που μένουν κυνηγημένοι στο δάσος. Ορισμένοι ευαισθητοποιημένοι κάτοικοι τους βοηθούν μεμονωμένα, αφού τους βλέπουν να ψάχνουν στα σκουπίδια για φαγητό. Για όσο διάστημα δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα τόσο τα περιστατικά βίας, ρατσισμού, αλλά και εκμετάλλευσης τους από κυκλώματα διακίνησης ανθρώπων και ναρκωτικών θα πληθαίνουν.
Καθώς όμως οι μετανάστες & πρόσφυγες μπαίνουν σιγά-σιγά στην καθημερινότητά μας μπαίνει ταυτόχρονα και το ηθικό καθήκον να τους βοηθήσουμε γιατί είναι άνθρωποι νηστικοί, βρώμικοι, ταλαιπωρημένοι, κατατρεγμένοι. Το ηθικό κομμάτι έχει στην κοινωνία μας μεγαλύτερη αξία από τους κανόνες που βάζει η πολιτεία. Και οι κανόνες αυτοί είναι ίδιοι σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό, παγκόσμιο επίπεδο ; Πόσο μακριά άραγε μπορούμε να δούμε ; Όσο το ταξίδι των προσφύγων… Από πού έρχονται και που κατευθύνονται ; Με ποιους τρόπους μετακινήθηκαν ; Ποιος τους βοηθά και ποιος τους κυνηγά ; Και με τι αντάλλαγμα ;
Όσο υπάρχουν πόλεμοι, πρόσφυγες, σύνορα, εκμετάλλευση και συμφέροντα, θα πρέπει κι εμείς να δείχνουμε ενδιαφέρον και αλληλεγγύη για τους αναξιοπαθούντες συνανθρώπους μας και να στοχεύουμε στις αιτίες που θέλουν τους ανθρώπους αόρατους και λαθραίους και όχι ορατούς και αξιοπρεπείς. Πρέπει λοιπόν να καταλάβουμε πως πρέπει να αντισταθούμε στις πολιτικές καταστρατήγησης κοινωνικών αξιών και μετατροπής της χώρας σε «χωματερή» ανθρώπων και δικαιωμάτων. Η μετακίνηση δεν είναι μόνο για ολίγους προνομιούχους. Όταν οι θάνατοι των προσφύγων μεταφέρονται εκτός συνόρων ΕΕ ή στη χώρα μας, δεν είναι λιγότερο τρομεροί.
Η χώρα μας, η ΕΕ και η Frontex είναι υποχρεωμένες να τηρούν το διεθνές δίκαιο και να μην μιλούν μόνο για τις ανθρωπιστικές αξίες χωρίς να μπορούν να σταματήσουν τις κρατήσεις, τις απελάσεις τις επαναπροωθήσεις. Πρέπει το Αιγαίο να πάψει να είναι ένα απέραντο νεκροταφείο και οι πύλες εξόδου μικρότερα. Χρειάζεται πραγματικό σύστημα παροχής ασύλου με πανευρωπαϊκή ισχύ. Οι άνθρωποι πρέπει να μπορούν να διαλέξουν τη χώρα όπου θα ζητούν άσυλο. Βέβαια η γραφειοκρατία και η τεχνοκρατία (Δουβλίνο, Ντιρεκτίβα του Αίσχους, ευρωπαϊκές και κρατικές νομοθεσίες) δεν μεταρρυθμίζονται. Μένουν ανεφάρμοστες στην ουσία, με ενωτικούς αγώνες με συντονισμό της δράσης όλων μας. Για την αλληλεγγύη και το δίκαιο, που θα απορρίψουν τις διακρίσεις, θα ξεπεράσουν τα όρια και θα καταργήσουν ουσιαστικά τα σύνορα και τους διαχωρισμούς.

1 σχόλιο:

  1. Συγχαρητήρια , πολύ ωραίο μπλογκ.Εξαιρετική η προσπάθεια. Τό΄βαλα στα λινκ μου.Επιτέλους και λίγη κοινωνική ευαισθησία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή