21 Μαρτίου : Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων

Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων καθιερώθηκε το 1966 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σε ανάμνηση ενός τραγικού συμβάντος, που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη. Στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. Οι νεαροί διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του απαρτχάιντ, που είχε επιβάλλει το καθεστώς της λευκής μειοψηφίας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές. Ο ΟΗΕ μας καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας για τα θύματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας.

Ρατσισμός είναι… (Άρθρο της Β. Γκόρου - Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Βδέλλα" (Φορτίσεις 17/1/2010)
«Τοσούτον δ' απολέλοιπεν η πόλις ημών περί τό φρονείν καί λέγειν τούς άλλους ανθρώπους, ώσθ' οι ταύτης μαθηταί τών άλλων διδάσκαλοι γεγόνασιν, καί τό τών Ελλήνων όνομα πεποίηκεν μηκέτι τού γένους, αλλά τής διανοίας δοκείν είναι, καί μάλλον Έλληνας καλείσθαι τούς τής παιδεύσεως τής ημετέρας ή τούς τής κοινής φύσεως μετέχοντας.", έγραφε ο Ισοκράτης. Αν μέχρι τώρα πιστεύατε ότι η μικρή μας κοινωνία είναι ανεκτική απέναντι στο διαφορετικό και ελάχιστα ρατσιστική, ξανασκεφτείτε το. Ρατσισμός είναι να θεωρούμε κάποια άλλη ομάδα ανθρώπων ως κατώτερη ή ακόμη και άξια περιφρόνησης, λόγω της φυλετικής ή εθνικής τους καταγωγής. Ρατσισμός είναι οποιαδήποτε στάση, συμπεριφορά ή πεποίθηση που στρέφεται εναντίον κάποιας κοινωνικής ομάδας λόγω της εθνικότητας, της φυλής του φύλου, του χρώματος των μελών της, ή ακόμα και των σεξουαλικών επιλογών της. Παραδείγματα ρατσισμού είναι η βία, τα στερεοτυπικά ανέκδοτα και η μη παροχή εργασίας σε κάποιον λόγω της κοινωνικής του ομάδας. Πολλές ρατσιστικές συμπεριφορές, όπως τα ανέκδοτα, περνάνε απαρατήρητα και πολλές φορές δεν θεωρείται καν ότι περιέχουν ρατσιστικά στοιχεία. Ρατσισμός σημαίνει καχυποψία, ακόμα και περιφρόνηση, απέναντι στα πρόσωπα που έχουν φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά διαφορετικά από τα δικά μας
Ρατσισμός είναι ένα φαινόμενο που χιλιάδες άνθρωποι βιώνουν καθημερινά σε πολλά μέρη του κόσμου. Το χειρότερο όμως δεν είναι το να ακούς παιδιά ή ενήλικες να μιλάνε με μίσος για ανθρώπους που παράτησαν τη χώρα τους και ίσως και την οικογένεια τους για να πάνε σε μια χώρα με ελπίδες και όνειρα τα οποία καταστρέφονται από τον κόσμο που τους καταλογίζει ό,τι πάει στραβά στη χώρα αυτή. Αν αυξηθεί η εγκληματικότητα θα κατηγορήσουμε τους μετανάστες. Αν σε μια πορεία κάποιοι με το πρόσωπο κρυμμένο σπάσουν μαγαζιά και βάλουν φωτιές, η κυβέρνηση και ο κόσμος θα κατηγορήσει τους μετανάστες. Τα φαινόμενα ρατσισμού ευνοούν την αποξένωση των ανθρώπων και μ' αυτό τον τρόπο προκαλούνται φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, όπως το αίσθημα της ξενοφοβίας. Ο αποκλεισμός ατόμων ή κοινωνικών ομάδων από το κοινωνικό σύνολο στερεί τη συνεισφορά τους. Αιτία του ρατσισμού είναι συνήθως ένα μίγμα υπεροψίας και φόβου. Από τη μια πλευρά αισθανόμαστε ότι η δική μας φυλή είναι ανώτερη - πιο καλλιεργημένη, πιο έξυπνη, πιο πολιτισμένη κτλ. - ενώ από την άλλη αισθανόμαστε ότι η άλλη φυλή με κάποιο τρόπο μας απειλεί: Είτε στρατιωτικά, είτε πολιτιστικά, είτε στο επίπεδο εξεύρεσης εργασίας. Το αποτέλεσμα είναι να βλέπουμε μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων με εχθρότητα και προκατάληψη. Ο ρατσισμός ενέχει πάντοτε το στοιχείο της διαστρεβλωμένης «όρασης». Στους μεν εαυτούς μας, βλέπουμε μόνο καλά, μόνο αρετές, μόνο μεγαλείο. Αν κατά σύμπτωση προσέξουμε κάποιο ελάττωμα, εύκολα το δικαιολογούμε. Στη δε αντίπαλη φυλή βλέπουμε μόνο πάθη, μόνο πονηριά, μόνο μικρότητα. Αν κατά σύμπτωση προσέξουμε κάποια καλοσύνη, εύκολα την ανάγουμε στην υστεροβουλία.Ο κάθε λαός βρίσκει τα δικά του προσχήματα όταν θέλει να στραφεί προς το ρατσισμό. Η ναζιστική Γερμανία είχε προφασιστεί τη γενετική καθαρότητα. Η Αγγλία της αποικιοκρατίας προφασίστηκε την πολιτιστική ανωτερότητα. Εμείς εδώ στην Ελλάδα, όταν έχουμε κρούσματα ρατσισμού, συνήθως αναζητούμε πρόσχημα στην εθνική μας καταγωγή, στην ελληνικότητά μας και στην ένδοξη ιστορία μας. Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνούμε είναι ότι ο κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από την παιδεία που έλαβε και από τον πολιτισμό στον οποίο ανατράφηκε, έχει μέσα του την ίδια φλόγα της ανθρώπινης φύσης που έχουμε κι εμείς: Έχει την ικανότητα να αγαπά, να δημιουργεί, να ζει σε κοινωνία, να σκέπτεται, να χαίρεται, να θαυμάζει. Ίσως σε κάποια εξωτερικά ιδιώματα ή σε κάποιες συνήθειες να διαφέρει από εμάς, αλλά αυτό θα έπρεπε να ξυπνούσε το ενδιαφέρον μας μάλλον - πώς να γνωριστούμε καλύτερα - παρά το φόβο, την κατάκριση, την περιφρόνηση. Η καλύτερη ισορροπία όταν είμαστε αντιμέτωποι με ανθρώπους από άλλες φυλές, είναι να διατηρούμε μια υγιή στάση φιλοξενίας, όπου αποδεχόμαστε τον άλλο γι' αυτό που είναι, ενώ ταυτόχρονα σεβόμαστε και τον εαυτό μας γι' αυτό που είναι και γι' αυτό που έχει. Ο πραγματικά μεγάλος άνθρωπος, ο πραγματικά μεγάλος λαός, είναι αυτός που ξέρει να μαθαίνει από τα προτερήματα των άλλων ενώ ταυτόχρονα διατηρεί αλώβητη τη δική του ταυτότητα.